BOTAŞ stok datalarını artık yayımlamayacak

BOTAŞ eski Genel Müdürü Gökhan Yardım, İran’dan gelen doğal gazda ezalar yaşayan ve soğuk hava dalgasıyla çaba eden Türkiye’nin mevcut durumu ve neler yapılabileceğine dair açıklamalarda bulundu. Yardım, yaşanan aksaklıkların her sene yaşandığını ancak bu sefer aksaklıkların üst üste gelmesi nedeniyle daha şiddetli bir durum ortaya çıktığını belirterek, “Yaşadığımız günler güç gün. BOTAŞ’ın sıkıntı günü nedir? BOTAŞ’ın iletim sisteminin çalışması Şebeke İşleyiş Düzenlemelere uygun olarak yapılır. Biz buna ŞİD diyoruz. ŞİD’de bu günler tanım edilmiştir yani ülkeye doğal gaz girişinde bir grup aksaklıklar, kısıntılar olursa EPDK’nın onayladığı ŞİD’e nazaran bu sıkıntı gündür. Güç gün ilan edilir” dedi.

‘AYIN 20’SİNDEN BERİ İRANDAN GAZ GİRİŞİ YOK’

Bloomberg HT’de yer alan habere nazaran; BOTAŞ ‘zor gün’ ile ilgili bir açıklama yaptı. Açıklamada ’10 gün boyunca İran’dan gaz gelmeyecek’ diyerek şöyle konuştu:

“Peki sıkıntı günde neler yapılır? Tekrar bu da şebeke işleyiş düzenlemelerin 14. Unsurunda yazıyor. Birinci evvel kesilebilir müşteriler kesilir. Sonra çift yakıtlı elektrik santrallerinde ikinci yakıta geçilir. Sonra duruma nazaran ülkenin elektrik zahmetine ve elektrik durumuna nazaran elektrik santrallarında kesinti kısıntı yapılır. Son olarak da konut gelmektedir lakin konutta olağanda gaz kesilmez lakin bu türlü bir sırala izlenir. BOTAŞ da anladığım kadarıyla bu türlü bir sıralama yapmış. İran’dan olağanda günlük 28,5 ila 30 milyon metreküp ortasında gaz girişi sağlanması lazım. Bu gaz girişinin ayın 20’sinden itibaren sağlanmadığını görüyoruz.”

‘HAVA SICAKLIKLARI ÇOK ÖNEMLİ’

Yardım, “Arz olmayınca talebi kısmak gerekiyor. Güç güne de uygun olarak BOTAŞ bu talepleri kısmış. EBTD ve EPİAŞ’ın şeffaflık platformunda incelediğim kadarıyla şu anda kesinti kısıntıyla arz ve talep dengelenmiş üzere görünüyor. Bu türlü devam ederse bu formda endüstrilerde ve elektrik santrallarında olağan elektrik yük durumuna nazaran kısıntıyla istikrarda gideceğiz üzere görünüyor ancak hava sıcaklıkları da çok kıymetli. Bilhassa Trakya, İstanbul, Ankara, İzmir soğuk yerlerdeki hava sıcaklıkları da çok kıymetli. Umarım 10 günde İran’ın kesintisi kısıntısı biter yahut LNG sevkiyatında rastgele bir aksaklık yaşamayız” değerlendirmesinde bulundu.

‘İRAN HER SENE BU TÜRLÜ YAPIYOR’

Bu durumun birinci kere yaşanmadığını ve her sene tekrarlandığını söyleyen Yardım, İran’ın ihraç siyasetini da eleştirerek, “İran her sene bu davranış biçimini gösteriyor. Öncelikle kendi iç piyasasına gazı veriyor, iç piyasasından artan gazı ihraç ediyor. Bu düzgün bir davranış biçimi değil. Şayet siz doğal gaz ihraç edeceğim diye ortaya çıkıyorsanız ölçüleri teslim noktasında sağlamanız gerekir ama İran her sene bunu yapıyor. Soğuk geldi diyor veremiyorum diyor. Vermeye başlasa bile çabucak tıpkı günde her şey olağana dönmez zira doğal gaz sıkıştırılabilir bir husustur. Münasebetiyle 2-3 gün sistemin istikrara gelmesini beklemek lazım ki kompresörler çalışabilsin. Kompresörlerin giriş basıncının aşikâr bir noktaya yükselmesi lazım. O yüzden İran ile her yıl birebir sorunu yaşıyoruz.

Burada öteki bir şanssızlığımız daha var. Azerbaycan ile Şahdeniz 1 kontratımız bitti onun için spor bir alım gerçekleştirilmesine yönelik çalışmalar yapıldı. Buradaki sınırdan 6 milyar yerine 2,2 milyar metreküp gaz geliyor. Natürel İran da 10-12 milyar metreküptü. 10 milyarı kesilince doğudan gelen gaz ölçüsünde bir azalma oldu. Neyse ki talihimiz doğuda büyük tüketim merkezleri yok. Kentler var, sanayii de çok az. O açıdan yönetim etmeye çalışıyoruz diye anlıyorum” dedi.

‘SANAYİ MÜŞTERİLERİNE DİKKAT EDİLMELİ’

Yardım, şöyle devam etti:

“Burada sanayi açısından şunu söylemek istiyorum. Sanayi BOTAŞ’ın açıldığı günden beri tertipli ve muteber bir gelir sağlayan müşteri kümesidir. O açıdan da sanayi müşterilerine de dikkat etmek gerekir diye düşünüyorum ve bu türlü kesinti olduğu vakitlerde mutlak surette BOTAŞ’ın tarifesinde daha ucuz olan, kesilebilir müşteri tarifesi olması lazımdır.

‘BU KONTRATIN BİTECEĞİ BELLİYDİ’

Evvelce vardı. Sanayi tesislerinden daha ucuz tarifeden gaz almaya başladıkları ayda yani diyelim ki Ocak ayında siz onlara kesinti uyguladınız. Bütün Ocak ayı için kesintili daha ucuz tarifeden gaz vermeniz gerekir. Bu çarçabuk uygulanabilir. BOTAŞ İdare Heyeti bir karar alır. BOTAŞ’ın kendi tarifesini belirleme yetkisi vardır. Bu yetki çerçevesinde kesilebilir kısılabilir tarife diye koyar ve bunu da kesinlikle koymak lazımdır. Her sene kışın biz bu durumlara rastlıyoruz. Bu sene tabi biraz daha şiddetli oldu zira 15 milyar metreküplük kontratımız bitti. Bu kontratın aslında biteceği aşikardı.