Dünya genelinde hangi merkez bankası, nasıl bir para siyaseti izliyor?

Investing.com – Merkez bankaları enflasyondaki yükseliş nedeniyle sıkı para siyasetine geçiyor. Büyük iktisada sahip ve gelişen ülke merkez bankalarının siyasetlerine baktığımızda majör tarafta Japonya geride kalırken gelişen ülkelerden ise Türkiye negatif ayrışıyor.

Fed, Mart ayında faiz artışına hazırlanıyor. Birinci faiz artışının akabinde da bilanço küçültmesine gitmesi beklenen bankanın bu yıl en az 4 sefer faiz artıracağı öngörülüyor.

İngiltere Merkez Bankası, evvelki ay yaptığı faiz artışının akabinde bu ay da faiz artırdı. Banka, yüksek enflasyona bağlı yıl içinde faiz artışlarının devam edeceğini belirtti.

Avrupa Merkez Bankası, dünkü toplantıda varlık alımlarında pandemi alımalrını Mart’ta kesecekelrini diper alımların da suratını azaltacakalrını belirtti. Lider Lagarde’ın açıklamaları ise beklentilerden şahin oldu. Lagarde, enflasyon için kullandığı süreksiz sözüne yer vermezken daha evvel planlamadıklarını belirttiği faiz artışının bu yıl olabileceğinin iletisini verdi.

Avustralya Merkez Bankası, bu haftaki toplantısında varlık alımlarını tamamlayarak sıkılaşmanın birinci adımını attı.

90’lı yıllardan beri düşük enflasyonla ve ekonomik sakinlikle gayret eden Japonya, pandemi sonrası sıkılaşmaya giden merkez bankaları ortasında değişiklik yapmayarak geride kalıyor. Ülkede faiz oranı Ocak 2016’dan beri %-0,10 düzeyinde.

Gelişen ülkelerin merkez bankaları 2021’de faiz artışına başladı. En sık adım atanlar ise Çekya, Rusya, Macaristan oldu.

2022’nin birinci ayında Romanya faizi 25 baz puan artırarak %2’ye çıkardı. Macaristan 50 baz puan artışla faizi %2,90’a çıkardı. Çekya faizi 75 baz puan artışla %4,5’e çıkardı. Rusya’nın bu ayki toplantısı 11 Şubat’ta yapılacak. Aralık ayında faizi 100 baz puan artırarak %8,50’ye çıkaran bankanın 100 baz puan daha artış yapması bekleniyor.

Eylül 2021’de faiz artışı yaparak başka merkez bankalarının tersine genişlemeci para siyaseti uygulayan TCMB, Eylül – Aralık periyodunda 500 baz puan faiz indirimi yaptı. Ocak 2022’de %14 olan faizi sabit tutan bankanın 17 Şubat’ta yapılacak PPK toplantısında da faizi sabit tutması bekleniyor.

TCMB, son PPK metninde birinci çeyrek değerlendirmesine nazaran siyasetin belirleneceğini belirttiği için piyasalar Mart dahil toplantılarda faizin korunmasını bekliyor. Ama Fed başta olmak üzere majör merkez bankalarının sıkılaşma adımlarını hızlandırması durumunda TCMB mevcut siyasete devam ederse negatif ayrışma daha da derinleşebilir. Bu noktada yurt içindeki enflasyon para siyasetinde belirleyici olacaktır.

Muharrir: Necdet Erginsoy