Gelişmekte Olan Piyasa Para Üniteleri: Artan Kutuplaşma ve TL neden dezavantajlı

Yılın başından bu yana, gelişmekte olan piyasa para ünitelerinin performansı 2021’de gördüklerimizi yansıtıyor, lakin daha fazla kutuplaşma ile. Brezilya reali yıl başından bu yana dolar karşısında büyüme başkanı oldu ve %13 civarında bedel kazandı. Onu %7’nin biraz üzerinde bedel kazanan Güney Afrika randı ve Kolombiya pesosu takip ediyor. En sert darbeyi rus rublesi (%-33) değil, Mısır Lirası (%-14) ve Türk Lirası (%-10) aldı. Bu kutuplaşma önümüzdeki aylarda artış vaat ediyor.

Emtia ihraç eden ülkeler, güç ve ziraî emtia fiyatlarındaki global sıçramanın ortasında yarar sağladılar. Brezilya, Rusya’dan gelen tedarik ambargosu nedeniyle ABD’ye petrol satışını önemli formda artırma bahtına sahip. Net petrol ihracatçı olmasına karşın, rafinerilerini işletmek için kıymetli ölçüde ham petrol satın almaları gerekiyor.

2019 yılına kadar, Venezuela’dan gelen petrol gerçek karışım için kullanıldı ve daha sonra Rus ham petrolü ile değiştirildi. Artık yerini ihracatta değerli bir artış vaat eden ve Brezilya realinin döviz kurunu destekleyen Brezilya’dan gelen petrol alıyor.

Güney Afrika randı, geçen yılki mali sıkılaştırmadan ve yıl başından bu yana metal fiyatlarındaki artıştan güç talep görüyor.

Global piyasaların birden fazla Rus metaline alternatif ararken ZAR, siyasi nedenlerle Güney Afrika’dan artacak ihracat beklentisiyle spekülatörlerden talep görüyor.

Emtia ihracatçılarının para ünitelerine karşı tavırda global bir geri dönüş görüyor olabiliriz, askeri bir uzlaşma durumunda bile, evvelki ekonomik bağların süratli bir biçimde toparlanması beklentisi yok.

Yelpazenin başka ucunda, petrol ve tarım eserleri ithalatına bağlı ülkelerin para üniteleri yer alıyor.

Mısır, buğday tüketiminin birçoklarını Rusya ve Ukrayna’dan satın alıyor ve artan fiyatlar ödemeler istikrarına önemli ziyanlar verdi. Mısır merkez bankası buna enflasyonu bastırmak için para siyasetini sıkılaştırarak cevap verdi. Lakin bu çeşit adımlar ekonomik büyümeye ziyan verme eğiliminde.

Türkiye neredeyse tüm gazını Rusya ve Azerbaycan’dan ithal etmekte; buğdayını Ukrayna ve Rusya’dan satın almakta. Fiyat sıçramaları ve tedarik zincirindeki aksaklıklar iktisat için maliyetli olacak ve Türk lirası üzerindeki baskının artmasına neden olacak.

Türkiye ve Mısır, Rusya ve Ukrayna’nın değerli bir turist akışı sağlaması nedeniyle, ithalat faturasında yükselişe ek olarak, turizm sanayisinden elde edilen gelirlerde de önemli bir düşüşle karşı karşıya.

Novinite