Ethereum Merge: PoS geçişi ETH Piyasasını Nasıl Etkileyecek?

Lider altcoin, Ethereum Merge ile Eylül ayının üçüncü haftasında PoS’a geçmeye hazırlanıyor. Lakin vaat edilen ölçeklenebilirlik özelliklerinin birden fazla fakat 2023’ten sonra mevcut olacak. Pekala Ethereum Merge, ekosistemi ve piyasayı nasıl etkileyecek?

Ethereum Merge: Etap 0

Ethereum Blockchain, başlangıcından bu yana en kıymetli teknik güncellemelerden birinin eşiğinde. Proof-of-Work’tan (PoW) Ethereum 2.0 olarak da isimlendirilen Proof-of-Stake’e (PoS) geçiyor. Ethereum geliştiricileri, mevcut PoW Blockchain’in PoS Blockchain’e birleştirilmesi için kalıcı tarih olarak 19 Eylül’ü verdi.

Merge’ün Ağustos ayının ikinci haftasında Goerli test-net’te konuşlandırılması bekleniyor. Goerli test-net’in başarılı entegrasyonundan sonra Blockchain, Bellatrix güncellemesini Ağustos başında başlatacak. İki hafta sonra Ethereum Merge kullanıma girecek. Geçiş etrafındaki tartışma, ölçeklenebilirliğe odaklanarak başladı. Bu nedenle Ethereum geliştiricileri üç evreli bir dönüşüm süreci önerdi. Geçişin kendisi, 1 Aralık 2020’de Beacon Chain’in piyasaya sürülmesiyle başladı. Üç etaplı sürecin Evre 0’ını başlatmış oldu.

Beacon Chain, kullanıcıların Ether’lerini (ETH) stake etmelerine ve doğrulayıcı olmalarına imkan tanıyan PoS’a geçişi başlattı. Lakin Evre 0, ana Ethereum Blockchain’i etkilemedi. Beacon Chain, Ethereum’un main-net’inin yanında var. Lakin, hem Beacon Chain hem de main-net, sonunda Ethereum Merge ile kontaklı olacak.

Ethereum Merge: Evre 1 ve 2

Aşama 1’in 2021’in ortalarında başlaması gerekiyordu. Lakin geliştiricilerin bitmemiş çalışmaları ve kod kontrolünü ana nedenler olarak göstermesiyle 2022’nin başlarına ertelendi. Kademe 1’den itibaren, Ethereum 2.0, Ethereum’un tüm süreç geçmişini barındıracak ve PoS ağındaki akıllı kontratları destekleyecek. Eth2 madenciliği ağdan çıkaracağından, bahisçiler ve doğrulayıcılar resmi olarak harekete geçecek.

Geçişin son evresi olan Etap 2, mevcut Ethereum Sanal Makinesi (EVM) üzerinden Ethereum WebAssembly yahut eWASM’nin tanıtımını görecek. WebAssembly, World Wide Web Konsorsiyumu tarafından oluşturuldu. Ethereum’u şu anda olduğundan çok daha verimli hale getirmek için tasarlandı. Ethereum WebAssembly, Ethereum akıllı mukavele yürütme katmanı için önerilen bir WebAssembly alt kümesi. eWASM, Etap 2’de uygulamayı görecek olan EVM’nin yerini almak üzere özel olarak tasarlandı.

Merkezi olmayan bir finans (DeFi) kredi platformu olan Hubble Protocol’ün kurucu ortağı Marius Ciubotariu, ekosistem üzerinde bu kadar büyük tesirleri olan rastgele bir yeni teknolojinin vakit alacağı için gecikmeler konusunda sahiden endişelenmediğini söylüyor:

PoS şimdi yayında değil. Lakin, bunu bir telaş olarak görmüyorum. Merge’ün kimilerinin beklediğinden daha uzun sürdüğünü anlıyorum. Lakin, yeni teknoloji ve kritik sıkıntılar için fırsatlarla, telaşlı olmayan bir yaklaşım en uygunudur. Bu Merge yayına girdikçe, daha fazla protokolün ortaya çıkacağından eminim.

Ethereum Merge, ETH fiyatını nasıl etkileyecek?

Yaklaşan Merge, mevcut PoW main-net’in Beacon Chain ile birleştiğini görecek. Tıpkı vakitte tüm Ethereum geçmişini yeni Chain’e aktaracak. Ethereum kadar büyük bir ekosistem için tam bir konsensüs değişikliği, hem teknik hem de politik açıdan çarpıcı bir tesire sahip olacak. Cross-chian DeFi platformu Umbria Network’ün kurucu ortağı ve ortak başkan geliştiricisi Barney Chambers, Merge’ün şiddetli olacağını söylüyor:

Ethereum birikimi, tokenlerin birçoklarına esasen sahip olan doğrulayıcıların elinde merkezileşecek. Ethereum Vakfı, Merge’ün Ethereum fiyatını etkilemeyeceğini ileri sürüyor. Lakin Merge’ün yeni tokenlerin dağıtılma biçiminde temel bir değişikliğe neden olacağını belirtiyor. Bunun hem Ethereum’un hem de tüm kripto para ekosisteminin fiyatı üzerinde dramatik bir tesiri olacağını argüman ediyor.

PoW madenciliği zorluk düzeyi, zorluk bombası nedeniyle fırlayacak. Ekonomik olarak uygun ölçeklerde madenciliği yapamayacak hale gelecek. Zorluk bombası, 2015’ten beri Ethereum protokolünde yerleşik bir kod. Muhakkak sayıda blok çıkarıldığında ve Blockchain’e eklendiğinde yürütülecek halde ayarlandı. Mevcut PoW Blockchain’deki madencilik faaliyetini değerli ölçüde zorlaştırıyor.

Sonuç olarak, Ethereum’un PoW Blockchain, blok üretmeyi durdurmak zorunda kalacak. Zira zorluk bombaları bir blok madenciliğini neredeyse imkansız hale getirecek. Bu durum geliştiricileri tarafından “Buz Devri” olarak tanımlanıyor. Bombanın kolay hedefi madencileri büsbütün birleşmeye teşvik etmek. Bu da PoS Blockchain’in benimsenmesini artıracak.

Ağ tıkanıkları PoS’u zarurî hale getirdi

Birkaç ağ tıkanıklığına ve çok yüksek gaz fiyatlarına yol açan genişleyen ekosistemi göz önüne alındığında, Ethereum için yeni bir PoS ağına geçiş gerekli hale geldi. Bununla birlikte, geçen yıl boyunca anlatı, PoS’un PoW’dan daha etraf dostu olması istikametinde de değişti. Kimileri Eth2’yi daha etraf dostu bir protokolün önünü açtığı için övüyor. Lakin, karbon nötr kripto madenciliği şirketi Sphere3D’nin CEO’su Patricia Trompeter’in öteki kanıları var. Trompet, şunları söylüyor:

Band-Aid çözümleri” ve “Change The Code” kampanyası üzere pazarlama planları, yenilenebilir kaynaklara yönelik tam bir sanayi kaymasına rastgele bir tahlil sunmuyor. Bu yüzden, PoS sadece gereksiz harcamalara ve yanlış tahsis edilmiş güç kaynaklarına yol açar.

Patricia, PoS’un kriptonun merkezi olmayan altyapısını daha çok dağıttığını kaydediyor. Ayrıyeten, ‘gücü, kullanıcılar üzerinde kusursuz denetime sahip en varlıklı sahiplere yanlışsız ittiğine’ inanıyor.

Merge sonrasında, ETH ihracı yılda yaklaşık 0,6 milyona düşecek. Emsal bir 2,7 milyon ETH yakılacak. Yani yılda net 2,1 milyon ETH yakılacak yahut yıllık ETH arzında -%7, bu da onu deflasyonist bir varlık haline getirecek. ETH madencileri, zorluk bombası vurduğunda, mevcut ekipmanları için tıpkı karma algoritma ile öbür PoW kripto paralarını madenciliğe zorlamak yahut piyasadan büsbütün çıkmak zorunda kaldıklarında resmi olarak iş dışı kalacaklar.

“Merge, ağı ölçeklendirecek ve güç tüketimini azaltacak”

Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin, geçişin sadece ağın ölçeklenmesine yardımcı olmayacağını, birebir vakitte güç tüketimini %95 oranında azaltacağını öngörüyor. Süreç sürece suratının, merkezi ödeme işlemcileriyle tıpkı düzeye gelmesi bekleniyor. Lakin bu özelliklerin hiçbiri 19 Eylül’deki Ethereum Merge ile birlikte gelmeyecek.

Paralel süreç işlemeye müsaade veren Sharding ismi verilen ana ölçeklenebilirlik tahlili, fakat 2023’ün ikinci yarısında gerçekleşmesi beklenen Evre 2’nin tamamlanmasından sonra ulaşacak. Swell Network’ün gözetimsiz ve likit ETH staking protokolünün kurucu ortağı ve CEO’su Daniel Dizon, şunları söylüyor:

Merge, Ethereum’un altında yatan ekonomik model ve donanım ihtiyaçlarında kıymetli bir değişikliği temsil ediyor. Bu da büyük ölçüde güç çıkışı azalmasına neden oluyor. ETH staking’e iştirakten elde edilen mükafatlar, öncelik fiyatlarından ve MEV yakalamadan kıymetli ölçüde artacak. Bu nedenle, ETH’ye kıymetli bir talep olması bekleniyor. Ethereum Merge tam olarak fiyatlandırılmadı. Artan talep ve ETH için azalan ihraç, bugün mevcut Ethereum durumuna kıyasla fiyat üzerinde yapısal üst taraflı baskıya neden olacak.

Merge, Ethereum’u bir menkul değer yapar mı?

Birleştirmenin teknik ve finansal tesirinin yanı sıra, en büyük tartışma, ağ PoS’a geçtiğinde Ether’in güvenlik olarak nitelendirilip nitelendirilemeyeceği konusunda görünüyor. Tartışma, son günlerde toplumsal medyada çok fazla sürat kazandı. Sorunun yanıtı, kime sorduğunuza bağlı olarak değişiyor. Ethereum’un menkul değer durumuyla ilgili tartışmalar, PoS’a geçiş ortaya çıkmadan çok evvel yaygındı. Kriptokoin.com’dan takip ettiğiniz üzere ABD Menkul Değerler ve Borsa Komisyonu’nun (SEC) Ripple’a XRP token satışını menkul değer olarak kabul ederek dava açmasının akabinde tartışma büyük bir ivme kazandı.

O vakitten beri birçok XRP savunucusu, ETH’nin “mayın öncesi” durumuna işaret etti. Çoklukla SEC’i Ethereum’a fiyatsız geçiş vermekle suçladı. Güvenlik durumuyla ilgili baş karışıklığı ve ikilem, kripto piyasası için net düzenlemelerin olmamasından kaynaklanıyor. Milletvekilleri, Bitcoin’in (BTC) bağımsız bir varlık sınıfı olarak kabul edilebileceği konusunda hemfikir. Öte yandan, Ethereum’un durumu tartışma konusu. Georgetown Üniversitesi Hukuk Merkezi’nde araştırma profesörü olan Adam Levitin, PoS tabanlı Ethereum ağını düzenleyicilerin gözünde neyin bir menkul değer haline getirebileceğini açıklıyor.

Adam Levitin, “Howey bir ‘para’ yatırımından bahsediyor. Lakin bu her vakit yalnızca bir bedel yatırımı olarak yorumlandı. Bir hisse koymak bu ögesi basitçe tatmin eder” diyor.

Coin Metrics kurucu ortağı Jacob Franek, Levitin’in argümanına karşı çıkıyor. Ethereum’un açık kaynak dayanağına sahip en merkezi olmayan platformlardan biri olduğunu öne sürüyor.

Bir başka telaş kaynağı: Merkezileşme

PoS geçişiyle ilgili bir öteki değerli telaş, karar verme sürecinde merkezileşme oldu. Ödül izleme ve blok süreçleri doğrulama platformu Allnodes’un CEO’su Konstantin Boyko-Romanovsky, şunları söylüyor:

Ethereum’ın yeni konsensüs düzeneği PoS ile merkezileşme riski mevcut. Bununla birlikte, bunun gerçekleşmesinden çok uzak. Şimdiye kadar, Ethereum ağının ardındaki güçlü topluluk her zorluğun üstesinden geldi. Merkezileşme probleminin da çözülmeyeceğini varsaymak için hiçbir neden yok.

Ethereum Blockchain, DeFi’nin, NFT’nin ve DAO’ların bel kemiği haline geldi. Ekosistem bu cins yeni ortaya çıkan kullanım durumlarını desteklemeye devam edecek. Bunula birlikte, sharding ve yüksek ölçeklenebilirlik özellikleriyle aPoS’a gerçek geçiş lakin 2023’ten sonra mümkün olacak. Eth2’nin başarısı büyük ölçüde son basamağın yürütülmesine bağlı. Aancak birçok piyasa uzmanı, geçmiş gecikmeler göz önüne alındığında, bu bahiste hala kuşkucu.