Avrupa’da süratle yayılan ölümcül Batı Nil Virüsü hakkında ne biliyoruz?

İtalya başta olmak üzere Avrupa’da sivrisineklerin bulaştırdığı Batı Nil Virüsü kaynaklı olaylar, virüsün bulaşma dönemi olan yaz aylarında yükselişe geçti.

2022 yılında virüsün bulaşma döneminin başlangıcından son güncellemenin yapıldığı 3 Ağustos’a kadar Avrupa Birliği ülkelerinde toplam 120 olay kaydedildi.

Haftalık hadise sayısı 66 olarak açıklanırken 52 olayın bildirildiği İtalya’da bir haftada 2 kişi virüs nedeniyle hayatını kaybetti.

Afrika, Orta Doğu, Asya ve Avustralya’ya has bir virüs olan Batı Nil Virüsü yakın vakit evvel Avrupa’ya ve Kuzey Amerika’ya da taşındı.

Bu yaz çarpıcı bir artış yaşayan hadise sayıları İtalya’da kaygılara neden oldu.

Batı Nil Virüsü Avrupa’da ne kadar yaygın?Batı Nil Ateşi olarak isimlendirilen hastalığa neden olan virüs, 1999’dan bu yana klâsik olarak yaygın olduğu bölgelerden uzaklara seyahat etti.

Bugün Amerika Birleşik Devletleri’nde sivrisinek kaynaklı hastalıkların en önemli nedeni olan Batı Nil Virüsü, Antarktika hariç tüm kıtalara yayıldı.

Avrupa Hastalık Tedbire ve Denetim Merkezi’ne nazaran bu yıl 3 Ağustos’a kadar Avrupa ülkelerinde toplam 120 olay görüldü.

İtalya en çok hadise bildiren ülke olurken 11 Ağustos itibariyle Batı Nil Ateşi hastalığı kaynaklı toplam vefat sayısı 10’a yükseldi. Ölümlerin tümü İtalya’dan bildirildi.

Salgının İtalya’daki coğrafik yayılımı, hadiselerin daha çok sivrisinekler için elverişli üreme alanı olan bölgelerde ağırlaştığını gösteriyor.

Batı Nil Virüsü kaynaklı belirtiler neler?Vakaların büyük çoğunluğunda hastalık semptom göstermiyor. Başka hastalarsa sivrisinekler tarafından ısırıldıktan sonra 2 ila 14 gün içinde belirti göstermeye başlıyor.

Batı Nil Virüsü kaynaklı enfeksiyonlar ekseriyetle ateş, baş ağrısı, beden ağrısı, ishal üzere grip gibisi belirtiler gösteriyor.

Nadir durumlarda virüs beyin ve iç zarında ensefalit yahut menenjit üzere ölümcül olabilen bir enfeksiyona yol açabiliyor.

Öte yandan bilim beşerlerine nazaran virüsün yayılmasından mesken sineği olarak da bilinen Culex çeşidindeki sivrisinekler sorumlu. Bununla birlikte bu sivrisinekleri başkalarından ayırmak için bilinen bariz bir karakteristik özellik yok.

4 ila 10 milimetre uzunluğundaki bu sivrisinekler kahverengimsi bir renge sahip ve bedenlerinde makul bir desen taşımıyor. Culex’ler Avrupa’daki başka sivrisineklerden ısırmak için kullandıkları küçük hortum gibisi ağızlarıyla ayrılıyor.

Batı Nil Virüsü ile enfekte olmuş sivrisinekler virüsü insanlara onları ısırarak aktarıyor.

Batı Nil Virüsü hadiseleri neden arttı?Uzmanlar virüsün bu yaz Avrupa’yı evvelki yazlardan daha çok etkileme sebebini şimdi tespit edemedi. Aktüel araştırmalardan kimileri, sivrisinek kaynaklı hastalıkların artışıyla global ısınma nedeniyle yaşanan çok sıcaklar ortasında irtibat kuruyor.

Bilim insanları son yıllarda iklim değişikliğinin sivrisinek kaynaklı hastalıkları artıracağına dair ihtarda bulunuyordu.

Imperial College London ve Tel Aviv Üniversitesi’nden bilim insanları tarafından yapılan 2020 tarihli bir araştırmada, sıcaklık artışı nedeniyle 2030 yılına kadar dang humması, sarı humma ve zika taşıyan sivrisineklerin Avrupa’ya yerleşeceği öne sürülmüştü.

2019 yılında yapılan bir öbür araştırma ise sıcaklıklar arttıkça hastalık taşıyan sivrisineklerin dünya genelinde şu an olduğundan 500 milyon daha fazla beşere ulaşacağını öngörmüştü.

Sıcaklık artışının ayrıyeten sivrisinekler için üreme mevsimini uzatarak hastalığın bulaşma müddetini de artıracağı düşünülüyor.

• Yunanistan’da Batı Nil Virüsü salgını 11 can aldı
• Batı Nil Virüsü nedir, nasıl korunmalı?

Virüsün Avrupa’daki merkezi İtalya ne üzere tedbirler alıyor?Batı Nil Virüsü’ne karşı şimdi bir aşı bulunmuyor. İtalyan sıhhat yetkilileri şu an için sırf sivrisineklerden uzak durmayı tavsiye ediyor.

İtalya, gün doğumu ve gün batımı sırasında dışarı çıkarken uzun pantolon ve uzun kollu kıyafetler giymeyi, pencerelerde sineklik bulundurmayı ve meskende su dolu kap tutmamayı tavsiye ediyor.

Yetkililer, sivrisineklerin çoğalmasını önlemek için çimlerin biçilmesini, doğal olarak yok olmalarını sağlamak için ise havuz üzere alanlara balık koyulmasını öneriyor.

Batı Nil Virüsü nedeniyle endişelenmeli miyiz?Şu an için virüsün bulaştığı her 150 şahıstan sadece biri önemli semptomlar gösteriyor. İddialara nazaran, enfekte olanlar için vefat oranı binde bir.

Enfekte olanlar ortasında hafif belirtiler gösteren hastaların oranı yüzde 20. Hafif belirtiler gösterenlerin hastalığı birkaç gün içinde, en makûs ihtimalle ise birkaç haftada atlatması bekleniyor.

65 yaş üstü, hastalık için risk kümesinde yer alırken şu ana kadar İtalya’da hayatını kaybedenlerin 70 ve 80’li yaşlarda olduğu bildiriliyor.

İtalyan ilaç ajansı AIFA, olay sayılarının eylül ayına kadar artmaya devam edeceğini iddia ediyor.

Batı Nil Virüsü daha çok bulaşma dönemi olan haziran ve kasım ayları ortasında tesirli oluyor.