Fed mali sıkılaştırma süreci hakkında her gün değişen uzman görüşleri, Ukrayna Krizi ve Çin’de emlak-inşaat kesiminin bitmeyen ıstırapları Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişmekte Olan Piyasalarda (GOP, Ülkeler = GOÜ) büyük oynaklık yarattı. GOÜ para üniteleri her gün saat sarkacı üzere bir o yana, bir bu yana sallanıyor. Bu eşsiz hareketliliğin ortasında granit kaya üzere yerinden kıpırdamayan tek bir para ünitesi var. Dolar/TL, 3.45-3:60 ortasında çakıldı ve oynatmak adeta imkansız. BirGün müellifi Yalçın Karatepe’ye nazaran, dolar/TL’deki sessizlik 2019 Berat Albayrak periyoduna benzeri prosedürlerle sağlanıyor:
Erdoğan’ın direktifiyle, TCMB ve kamu bankalarının eşgüdümlü olarak döviz kurunu baskılama gayreti tahminen dünyada kabul gören teamüllere uymuyor, ancak enflasyonun eriştiği ivme ve Cumhur İttifakı’nın anketlerdeki perişan hali göz önüne alındığında, siyasi açıdan anlaşılabilir.
Hükümet tıpkı yanılgıyı mı tekrarlıyor, yoksa diğer bir planı mı var?
“Şirketlere sunulan en az vadenin altı ay olması pek cazip görünmüyor. Bunun üç aya indirilmesi talep ediliyor. Varsayımım odur ki bu talep karşılanacak. Esasen iktidar büyük olasılıkla şöyle düşünür: 3 ay sonra turizm gelirleri girmeye başlar, kurlardaki baskı azalır.
Önümüzdeki günlerde KKM’ye ait yeni düzenlemeler yapacaklarını iddia ediyorum. Başlangıçta “KKM’den fakat bir kere yararlanılabilir” denilmişti. Mesela bireylere sunulan 3 aylık müddet Mart’ta dolacak. Şayet yine yararlanma imkânı sunulmaz ise bu hesapların dövize dönmesi ihtimali var. Bu da spot piyasada döviz talebi demektir. Enflasyonun bu kadar yüksek seyrettiği, mevduat faizlerinin gerçek olarak yaklaşık yüzde otuz ekside olduğu bir devirde dövize dönüş tahminen KKM’den yine yararlanma imkânı ile sonlandırılabilir. Kısaca şunu söyleyebiliriz: iktidar KKM konusunda gelen bütün talepleri karşılamak zorundadır, ne istenirse verecekler. Kâfi ki kurlar üst gitmesin”.
Turizm gelirlerine yapılan vurgu kıymetli. Biraz evvel, Hazine ve Maliye Bakanı Nebati BloombergHT canlı yayınında “ Turizm gelirlerinde önemli bir patlama bekliyoruz. Gelen turist sayısı ve gelirde 2019 sayılarını yakalayacağız. Yazla birlikte nitekim yaz gelmiş olacak” sözüyle hükümetin temel beklentisinin altını çizdi.
Yaza kadar dolar/TL — tekrar Bakan Nebati’nin deyimiyle– “sabit değil, lakin stabil” tutuldu, döviz talebi sona erer mi?
Karşılığı tekrar Yalçın Karatepe’den alıyoruz:
“Geçen hafta Londra’da yabancı fon yöneticileri ile buluşan Bakan Nebati onlara ne demişti? Kuru sabit tutacağız. Pekala, nasıl tutacaklar? Millet kâfi ki döviz almasın, bunun için her ne istiyorlarsa veririz yaklaşımında.
Ancak bunun sürdürülebilir bir yol olmadığı da açık. Tıpkı 2019’daki rezerv satarak kurları denetim etme sürecinde olduğu üzere. O devrin sonunda da kurlarda bir patlama yaşanmıştı. Emsal bir durumu bu devirde de göreceğiz. Zira döviz talebi olduğu üzere önümüzde duruyor. Artık bu talebi “dövize benzeyen” şeylerle karşılıyorlar. Lakin sonuçta ister direkt döviz üzerinden isterse döviz benzetilen eserler üzerinden olsun mevcut durum TL’den kaçışın devam ettiğini gösteriyor. Bu kaçış durdurulamadığı sürece bekledikleri sonuçları almaları mümkün değil.
Yüksek enflasyon ortamında TL’de bulunmanın gerçek olarak önemli kayıplara yol açtığının herkes tarafından bilindiği bir devirde TL’den kaçışı durduramazsınız. Artık yapılan şey dövize endeksli bir eser üzerinden bu kaçış yokmuş üzere göstermek, bir mühlet üstünü örtmek. Öbür bir söz ile aslında iktidar problemleri öteliyor”.
2021 cari açık 14,9 milyar dolar: Sermaye kaçışı dikkat cazip
Goldman Sachs Fed faiz artırımı beklentisini revize etti
FÖŞ yazdı: Global tahvil piyasası her an arıza yapabilir