Dünya Bankası, Türkiye hakkında kapsamlı bir rapor yayımladı

Dünya Bankası “Türkiye’de Büyüme için Global Bedel Zincirlerinden Yararlanmak” başlıklı yeni bir rapor yayımladı. Türkiye’nin güçlü ekonomik büyümeyi sağlamak ve sürdürmek için global üretim ağlarına iştirakini nasıl artırabileceğini kıymetlendiren rapor, banka tarafından temel kalkınma hususları hakkında nizamlı olarak hazırlanan Ülke Ekonomik Memorandumu (CEM) rapor dizisinin bir kesimini oluşturuyor. 

Büyüme için Global Kıymet Zincirlerinden Yararlanmak bahisli CEM raporunda, Türkiye’de global bedel zincirlerine (KDZ) artan iştirakin, ülkenin katma bedelli ihracatındaki artış ile paralel ilerlediği belirtilmektedir. Ayrıyeten, KDZ’nin bir modülü olan Türk ihracatçıların, daha verimli ve büyük ölçekli patronlar olma eğilimi gösterdikleri, ortalama bir yerli şirkete nazaran iki kat daha verimli oldukları ve dört kat daha fazla çalışana sahip oldukları tespit edilmektedir. 

KDZ tedarik zincirlerine iştirak artmış olmasına karşın, Türkiye’nin KDZ tedarikçilerinin verimlilik artışları sağlayabilmek için yapabilecekleri daha çok şey mevcuttur. Gelişmiş imalat ve hizmet KDZ’lerinde uzmanlaşmış başka ülkeler ile karşılaştırıldığında, Türkiye’nin global paha zincirlerine iştiraki hala nispeten düşük seviyededir, eserlerinin sofistikasyon seviyesi ve yenilikçilik seviyesi sonludur.

Raporda Türkiye’nin ihracat ve KDZ’lere iştiraki arttırmak için büyük bir potansiyele sahip olduğu vurgulanmaktadır. İhracat ölçüsü büyük olsa da, hala potansiyel ihracat düzeylerinin yüzde 50 altındadır ve yüksek teknoloji eserleri ve KDZ’ler bilhassa umut vaat etmektedir. KDZ artışını kolaylaştırmak için, Türkiye’nin global olarak piyasa erişimini güzelleştirmesi ve bilhassa hizmet ticaretinin önündeki mahzurları azaltarak AB üzere büyük ortaklarla ekonomik entegrasyonu derinleştirmesi gerekmektedir. Ekseriyetle KDZ irtibatlı direkt yabancı yatırım çeken önder şirketler, KDZ iştirakini ve verimliliği artırmada kilit rol oynarlar.  

Dünya Bankası Türkiye Ülke Yöneticisi Auguste Kouame raporun yayınlanması vesilesiyle yaptığı açıklamada şunları vurguladı:

Rapor ayrıyeten ekonomik ve regülatif istikrarı sağlamlaştırmanın ve iş düzenlemelerine yönelik kararlı ve istişareye dayalı bir yaklaşımın, direkt yabancı yatırımları ve başka KDZ temaslı yatırımları arttırabileceğini ve global kıymet zincirlerini geliştirici tesirleri destekleyebileceğini vurgulamaktadır.

Raporun müellifleri ortasında yer alan Baş Ekonomist Hans Beck bahis ile ilgili olarak yaptığı açıklamada şunları belirtti:

Raporun bir öbür muharriri, Baş Ekonomist David Knight ise “Lakin ithalat mahzurları, yerli girdiye yönelik mecburilik ve teşvikler üzere piyasa bozucu tedbirler, Türkiye’nin bedel zincirinde yükseldiği bir süreçte daha az tesirli tedbirlerdir.” dedi. 

KDZ’ler yurt içine de uzanabilirler ve şirketlerin KDZ’lere katılma yeteneklerini güzelleştirerek mahallî şirketlerin verimliliklerini arttırabilir ve daha fazla istihdam yaratabilirler. 

Türkiye’nin çeşitli coğrafik bölgelerinde, global paha zincirlerinin büyümesi ile istihdam sonuçlarının güzelleşmesi ortasında bir ilgi bulunmuştur. Fakat faaliyet hala büyük merkezlerde ağırlaşmaktadır ve bayanlar yetersiz olarak temsil edilmektedir.

-Foreks Haber Merkezi-