Enflasyon 19 yılın tepesinde: %36 TCMB faizi: %14. Gerçek negatif getiri: 22 bp

Dün TÜİK tarafından açıklanan Aralık ayı enflasyonu, beklentilerin epeyce üzerinde sonuçlandı. Aylık bazda TÜFE enflasyonu %13,58 artış kaydederken, 2021 yılı manşet enflasyonunu da %36,08’e taşıdı. Benzeri bir biçimde, üreticiye yansıyan yurtiçi ÜFE enflasyonu ise Aralık ayında %19,08 artış kaydederken, yıllık sayısı da %79,89’a getirdi. Her iki gerçekleşme de 2003=100 serisinin rekoru olarak kayıtlara geçti.

Yılbaşı günü akaryakıt, otoyol, köprü, elektrik ve doğalgaza yapılan direkt ve dolaylı artırımların da 2022’nin birinci çeyreğinde enflasyon sayılara yansıyacağı düşünülürse, her iki sayısında da mevcut enflasyon serisinin rekoru olmayacağını, enflasyonun ‘hiper’ sözü ile yakında tanışacağını düşünüyoruz! Bu bakış açısı ile, manşet enflasyonun önümüzdeki aylarda %50 düzeyine varan bir yükseliş kaydetmesi bizleri şaşırtmayacaktır. TÜFE ile ÜFE ortasındaki makasının (tam 43,8 puan) tüm vakitlerin rekorunu kırdığını ve enflasyonist baskıların genele yayılarak sürdüğünü görüyoruz.

Bültenlerimiz takip eden pahalı okurlarımızın, uzunca bir müddettir, döviz kurlarının girdi maliyeti üzerinden fiyatlara yansıyacağını ve kurda her %10 yükselişin 3-5 puan ortası enflasyon geçişkenliğine neden olarak bir noktada enflasyon-devalüasyon sarmalına ekonomiyi sokacağından tasa ettiğimiz hatırlayacaklardır. İşte o gün dünkü gün idi!

Hatta, son periyotta izlenen yanlışlı para siyasetinin tıpkı 1994 yılını andırdığını söylememiz de pek de yanlışlı olmamış. Keza, aylık olarak en yüksek enflasyon %23,4 ile Nisan 1994 yılında kaydedilirken, ikinci en yüksek sayı ise 2021 Aralık ayına kısmetmiş. Elbette, TCMB’nin siyaset yanılgısından geri adım atması için geç olmasa da maliyetinin artık çok yüksek olacağını düşünüyoruz. Siyaset faizi %14 ; enflasyon %36. Ortadaki fark tam 22 puan! En azından bu ortamda mevcut para siyaseti uygulamasında (faiz indirimi) ısrar edilmemeli.

TCMB tarafından dün yayımlanan ihracat genelgesine nazaran ihracat bedelinin %25’i düzenlendiği tarihteki süreç kuru üzerinden TCMB’ye satılmak üzere belgeyi düzenleyen bankaya satılacak. İhracatçının birebir vakitte ithalatçı olduğu, her 100 ünite ihracatın %70 ortalama oranından hammadde ithalat bağımlılığı olduğu düşünülürse, bu uygulamanın ihracatçıyı biraz zorlayacağını düşünüyoruz. İhracat bedellerinin %25’inin TL’ye dönülme ‘zorunluluğu’ da ‘serbest’ piyasa iktisadında kulağımıza pek güzel gelmedi!

Hazır ithalat ihracattan kelam etmişken, Ticaret Bakanlığı Aralık ayı süreksiz dış ticaret sayıları açıklandı. Buna nazaran, ihracat geçen yılın tıpkı periyoduna nazaran %24,9 artışla 22,3 milyar dolar; ithalat ise %29,2 artışla 28,8 milyar dolar oldu. Datayı istediğiniz istikamete eğmek diye tanınan bir tabir vardır. Buna nazaran, ihracat sayılarına şapka çıkarırken, ithalat sayılarının rekor kırdığını daima göz arkası ediyoruz. Dış ticaret açığının ise genişlemeye devam ettiğini görüyoruz: Aralık ayında 6,6 milyar dolar! Demek ki, uygulanmaya konan yeni iktisat programının temel bacağı olan üretim ve ihracat bakış açısıyla dış ticaret sayıları birebir paralelde ilerlemiyor.

USDTRY kuru, dün sabah saatlerinde enflasyon verisi öncesinde ruhsal 14 düzeyinin kıyısına kadar ilerlemesi akabinde bilginin açıklanması ile günü 13 düzeyinin tabanlarında bitirdi. Oynaklık inanılmaz seviyelerde! TCMB, aralık ayında yapmış olduğu müdahale sayılarını açıklamaya devam ediyor. Hatırlanacağı üzere, 1, 3 ve 10 aralık tarihlerinde 2,04 milyar dolar direkt piyasaya satım tarafında müdahalede bulunan TCMB, yalnızca 13 Aralık tarihinde 3,12 milyar dolar daha satmış! Son müdahalenin ise 17 aralık tarihinde olduğunu hatırlatalım. Dün BIST100 endeksi yılın birinci iş gününü %3,7 üzere hatırı sayılır bir oranda artışla tamamlarken, 10 yıl vadeli gösterge bileşik faiz %24,7 düzeyinde yüksek seyrini korudu.

Sene sonu, 2022 ile ilgili görüşlerimize yer veremedik. Bir tarafta yılın son ayının oldukça yıpratıcı geçmesi, başka tarafta ise yüksek boyutlu içsel ve dışsal belirsizlikler, tek tarafı olarak bizlerin yazdığı kısa bir kıymetlendirme ile yatırımcılara yanlışlı bir kulvar açılmasını istemedik. Tekrar de, global iktisat için çabucak hemen ortak paydada daha optimist bir tonunun, Omicron varyantına karşın, ağır bastığını görüyoruz.

2021 yılında, pademiden çıkış seyahatinde ekonomilere damgasını vuran enflasyonun, 2022 yılında pandemi öncesi trendlerine geri döneceğini düşünüyoruz. Talebin kademeli olarak 2022 yılının sonlarına yanlışsız azalması ile, enflasyonun da sürat keseceği bu bağlamda ise emtia rallisinin de (altın ve gümüş dışında) sürat keseceğinin düşünüyoruz. Merkez bankaları ortasında Japonya, Çin ve Avrupa Merkez Bankası’nın gevşek para siyaseti duruşunu sürdürmeye devam edeceğini, lakin FED’in 40 yılın tepesini daha da üst bir düzeye çekecek enflasyon karşısında kayıtsız kalmayarak faiz artırımından kaçamayacağını düşünüyoruz.

ABD doları bu bağlamda 2022’de kıymetli kalmaya devam edeceğini düşünüyoruz. EUR yerine tercihimiz 2022’de de GBP olacaktır. Dünya daha yüksek faiz hadleri ile 2022’de tekrar tanışacak. Amiral 10 yıllık ABD faizlerinin hafif bir yükselişle %1,70 düzeyinin üzerini deneyeceğini düşünüyoruz. Altın ve gümüş için pembe bir tablo istesek de tekrar çizemedik. Geçen sene olduğu üzere, şaşalı bir getirir beklentimiz olmasa da, portföylerimizde S&P500 ve Nasdaq önderliğinde pay senetleri yüklü olarak yer almaya devam edecek.

ABD borsaları dün geceyi yükselişle tamamladı. Etkileyici satış sayıları ile portföyümüzde sınırlı bir formda yer alan Tesla’nın %14 prim yaptığını gördük. Dün akşam, Apple, iPhone nun muvaffakiyetinin yanı sıra, araç kesimine ve sanal gerçekliliğe (virtual reality) de gireceği beklentisi ile 3 trilyon dolar borsa pahasına ulaşan birinci şirket oldu! Bu sene tüm bu şirketler, mega teknoloji devleri, e-ticaret kesimi, hava yolları, sıhhat ve teknoloji dalında birlikte yer alan şirketlerin payları radar menzilimizde olacaktır.

Yeni gün başında, ABD borsalarının vadeli süreçlerinde tekrar yükselişler görüyoruz. Asya cephesinde de, gösterge endeks Tokyo borsası %1,75 üstte süreç gördüğüne şahit oluyoruz. Bu optimist havanın Avrupa borsalarında da sirayet etmesini bekliyoruz. Bugün içeride gerçek efektif döviz kuru, dışarıda ise Almanya perakende satışlar ve işsizlik dataları takip edilebilir.

iktisatbank.com